Quạt điện bị sát cốt là gì? Nguyên nhân và cách xử lý nhanh chóng

Trong những ngày nắng nóng gay gắt của mùa hè, quạt điện là một trợ thủ đắc lực giúp làm dịu không khí ngột ngạt và mang lại cảm giác thoải mái cho gia đình bạn. Tuy nhiên, có một tình trạng khá phổ biến có thể xảy ra với quạt điện là "quạt điện bị sát cốt". Hiện tượng này không chỉ gây ra tiếng ồn khó chịu mà còn làm giảm hiệu quả làm mát và có thể gây hư hại nghiêm trọng cho quạt nếu không được xử lý kịp thời. Hãy cùng Quạt Trần Italia lý giải trong bài viết dưới đây nhé.

1. Quạt điện bị sát cốt là gì?

Hiện tượng quạt bị sát cốt là rất phổ biến và thường xuyên xảy ra trong quá trình sử dụng quạt.Thế nhưng không phải bất kỳ ai cũng biết quạt bị sát cốt là như nào. Thực ra, quạt điện bị sát cốt là tình trạng trục quạt bị bó bạc hay bị kẹt và không thể quay tự do do thiếu dầu bôi trơn hoặc do bụi bẩn bám dính, khiến quạt hoạt động ì ạch, có tiếng ồn lớn và có thể dẫn đến cháy động cơ.

2. Những nguyên nhân phổ biến dẫn đến quạt điện bị sát cốt

Thiết bị nào dù tốt đến đâu thì khi sử dụng nhiều và lâu dài cùng với tần suất cao đều sẽ bị hư hại. Quạt điện cũng thế, dù là một thiết bị quen thuộc trong cuộc sống hàng ngày nhưng không phải lúc nào nó cũng hoạt động suôn sẻ. Một trong những vấn đề phổ biến là tình trạng quạt bị sát cốt, gây ra nhiều bất tiện cho người sử dụng. Hiểu rõ những nguyên nhân chính dẫn đến tình trạng này, bạn có thể xử lý kịp thời và hiệu quả. 

• Khô dầu: Đây là nguyên nhân phổ biến nhất khiến quạt bị sát cốt. Sau một thời gian sử dụng, dầu bôi trơn trong động cơ quạt bị khô dần, khiến trục quay bị ma sát mạnh với các bộ phận khác, dẫn đến kẹt cứng.
• Hư bạc đạn: Bạc đạn là bộ phận giúp giảm ma sát cho trục quay, bạc đạn hoạt động lâu ngày bị mòn, khiến rotor hút lệch về một phía và chạm vào stator dẫn đến việc bị sát cốt.. 
• Tắc nghẽn bởi vật lạ: Đây là nguyên nhân phổ biến nhất bởi trong quá trình sử dụng, các vật lạ như tóc, sợi vải, bụi bẩn... tích tụ quá nhiều quanh cốt quạt sẽ gây ra tình trạng kẹt cứng, khiến cánh quạt không thể xoay được. Vật lạ ăn sâu vào các khe hở của động cơ cũng có thể làm kẹt cơ khí bên trong.
• Hư hỏng linh kiện cơ khí: Các linh kiện như đệm, vòng bi, trục quay... sau một thời gian sử dụng sẽ bị mài mòn, hư hỏng dẫn đến tăng ma sát, khiến cốt quạt khó xoay hoặc bị khóa cứng. Điều này thường xảy ra với những chiếc quạt cũ, sử dụng lâu năm mà không được bảo dưỡng tốt.
• Lỗi hệ thống điện: Các linh kiện điện tử như tụ điện, dây đồng quấn của động cơ... nếu bị chập cháy do quá tải hoặc nhiễm ẩm sẽ khiến động cơ không thể khởi động được. Các đường dây điện bị đứt, chập mạch cũng gây ra hiện tượng tương tự.
• Lỗi chế tạo hoặc va đập: Động cơ quạt có thể bị lệch trục, chân đế bị gãy hay móp méo do lỗi sản xuất hoặc va đập mạnh trong quá trình vận chuyển, lắp đặt khiến cốt quạt bị kẹt, không quay được.

3. Dấu hiệu cho thấy quạt bị sát cốt

Quạt điện đem lại không khí mát mẻ và thoải mái. Tuy nhiên, sẽ có đôi ba lần chúng ta gặp phải tình trạng quạt không quay nhưng máy vẫn chạy do bị sát cốt, khiến quạt không thể hoạt động bình thường. Vậy làm thế nào để nhận biết được dấu hiệu này? Hãy cùng chú ý một số biểu hiện sau:

• Quạt không khởi động được: Khi bật công tắc nhưng cánh quạt không quay, đó là dấu hiệu rõ ràng nhất cho thấy quạt bị sát cốt. Động cơ không đủ lực để xoay cánh quạt do bị kẹt cứng.
• Tiếng kêu lạ: Nếu bạn nghe thấy tiếng kêu lạ, tiếng kỳ kỳ hoặc tiếng ma sát mạnh từ quạt khi khởi động, đó có thể là dấu hiệu cho thấy cốt quạt đang bị kẹt hoặc động cơ đang gặp vấn đề.
• Quạt khó khởi động: Khi bật quạt, động cơ phải chạy với tốc độ cao trước khi cánh quạt bắt đầu quay chậm. Tình trạng này cho thấy có sự cản trở, ma sát lớn khiến quạt khó xoay.
• Quạt chạy chậm, không đều: Nếu cánh quạt quay rất chậm hoặc không đều mặc dù bạn đã đặt ở tốc độ cao nhất, đó là dấu hiệu của sự sát cốt, kẹt cứng bên trong.
• Động cơ quạt nóng bất thường: Khi động cơ phải làm việc quá tải để vượt qua sự kẹt cứng, nó sẽ sinh nhiệt và trở nên nóng bất thường. Nếu sờ vào vỏ động cơ mà thấy quá nóng là dấu hiệu đáng báo động.
• Quạt có thể đột ngột ngừng quay: Trong trường hợp nghiêm trọng, quạt có thể bị kẹt cứng hoàn toàn và đột ngột ngừng quay. Điều này thường xảy ra khi quạt bị thiếu dầu bôi trơn hoặc bạc đạn bị hư hỏng nặng.

4. Cách sửa quạt điện bị sát cốt đơn giản và đúng cách

Quạt điện là thiết bị quen thuộc trong mỗi gia đình, giúp mang lại sự mát mẻ trong những ngày hè nóng bức. Tuy nhiên, sau một thời gian sử dụng, quạt điện có thể bị sát cốt, dẫn đến tiếng ồn lớn và ảnh hưởng đến hiệu quả hoạt động. Cách sửa quạt bị lỏng trục do bị sát cốt cũng rất đơn giản, bạn có thể thực hiện tại nhà qua các bước sau:

• Bước 1: Cần ngắt hoàn toàn nguồn điện của quạt trước khi thao tác để đảm bảo an toàn. 
• Bước 2: Kiểm tra và loại bỏ các vật cản như tóc, sợi vải... bám quanh cánh quạt và cốt quạt bằng cách vệ sinh sạch sẽ. Nếu phát hiện cánh quạt bị kẹt với thân vỏ quạt, bạn có thể giải quyết bằng cách tháo cánh quạt bị kẹt đó và điều chỉnh lại cho đúng khoảng cách. Đồng thời kiểm tra xem động cơ có bị lệch trục, lỏng lẻo hay không bằng cách xoay nhẹ cốt quạt. Nếu cần, hãy vặn chặt hoặc điều chỉnh lại vị trí động cơ.
• Bước 3: Sử dụng một lượng nhỏ dầu bôi trơn bằng cách tra dầu vào quạt  hoặc dầu máy chuyên dụng để tra vào trục quay và các bộ phận lăn bên trong động cơ. Xoay nhẹ cốt quạt vài vòng để dầu được lan tỏa đều khắp.
• Bước 4: Sau khi đã loại bỏ nguyên nhân và bôi trơn, hãy cắm lại nguồn điện và bật quạt. Nếu quạt vẫn không quay được, có thể là do lỗi động cơ nặng hơn.
• Bước 5: Nếu các bước trên không khắc phục được tình trạng sát cốt, động cơ có thể đã quá hỏng và cần phải thay thế hoàn toàn.

Như vậy, "quạt điện bị sát cốt" là một hiện tượng khá phổ biến nhưng có thể được xử lý một cách đơn giản trong vài phút. Bằng cách hiểu rõ nguyên nhân và áp dụng các xử lý phù hợp, bạn có thể đảm bảo quạt điện hoạt động trơn tru, êm ái và kéo dài tuổi thọ sử dụng. Nếu có bất kỳ khó khăn nào trong việc sửa chữa thì đừng ngần ngại và liên hệ ngay với Quạt Trần Italia để được giải đáp mọi thắc mắc nhé.